طلا از محبوب‌ترین و باارزش‌ترین فلزات موجود در بازار است که به دلیل درخشندگی طرفداران زیادی دارد. اما نگهداری و پاک‌سازی آن به‌مراتب همیشه سؤال‌برانگیز بوده است. طلا از فلزاتی است که با مواد شیمیایی کمتری ترکیب می‌شود. همین امر نیز باعث افزایش قیمت طلا و ارزش آن شده است.
طلا به‌سختی با اکسیژن موجود در هوا ترکیب می‌شود، به همین دلیل می‌تواند در طولانی‌مدت درخشندگی را حذف کند و سیاه و کدر نشود؛ اما این ویژگی‌ها برای طلای خالص است نه طلای که برای جواهرات از آن استفاده می‌شود. در این مقاله شما را با نحوه پاک‌سازی این فلز گران‌بها آشنا خواهیم کرد.
چه عواملی باعث کدر شدن طلا می‌شوند؟
سیاه یا کدر شدن طلا به علت خورد‌گی سطح طلا است که این عمل به‌تدریج انجام می‌شود. از بین رفتن تدریجی طلا و کدر شدن سطح آن را اصطلاحاً پوسته سیاه می‌نامند. به دلیل نرم بودن زیاد طلای خاص، نمی‌توان از آن برای جواهرات استفاده نمود، به همین خاطر برای زیورآلات طلا را با فلزاتی همچون مس و نقره ترکیب کرده تا استحکام و مقاومت این فلز زیبا افزایش پیدا کند. اگر مس به کار رفته در طلا از کیفیتی نامرغوب برخوردار باشد یا درصد آن بیشتر از نقره باشد طلا کدر و به رنگ سیاه در خواهد آمد.
در فصل تابستان یا در هوای گرم که بدن عرق می‌کند این واکنش بیشتر دیده می‌شود، زیرا نمک موجود در عرق با مس ترکیب شده و ردی به رنگ سیاه یا سبز را بر جای می‌گذارد این عامل باعث ایجاد جلوه ناخوشایند در زیورآلات خواهد شد. نکته قابل ذکر این است که طلای 18 به کار رفته در زیورآلات با وجود ترکیب‌شدن با فلزات دیگر، کاهش عیار نمی‌دهد.
علت دیگر کدر شدن طلا، آبکاری آن خواهد بود. اغلب برای آنکه جواهرات از جنس طلا براق و درخشنده شوند با یک‌لایه طلای رودیوم آبکاری خواهند شد. در صورت نبود کیفیت آبکاری رودیوم طلا کدر می‌شود. رودیوم یک فلز کمیاب همانند پلاتینیوم بوده که ارزش قیمتی آن چندین برابر بیشتر از طلا است.
چگونه طلای خود را تمیز و درخشان کنیم؟
یکی از دغدغه افرادی که از طلا و زیورآلات استفاده می‌کنند، این است که چگونه آن را تمیز و درخشان نمایند. در واقع طلا بعد از مدتی که استفاده می‌شود، جرم گرفته و درخشانی اول را ندارد. این باعث از دست رفتن جلوه اولیه آن خواهد شد. خوشبختانه چندین روش برای تمیزکردن طلاها وجود دارد که در این بخش به مهم‌ترین آنها خواهیم پرداخت.
محلول نمک و جوش‌شیرین
ساخت محلول نمک و جوش شیرین بسیار راحت است. شما با کمک این محلول می‌توانید طلای خود را مثل روز اول درخشان کنید.
مواد لازم: یک قاشق غذاخوری نمک، یک قاشق غذاخوری جوش شیرین، یک فنجان آب گرم، فویل آلومینیومی و یک تکه پارچه نرم و خشک.
روش استفاده: ابتدا ظرفی کوچک را با فویل آلومینیومی بپوشانید سپس نمک و جوش‌شیرین را درون ظرف بریزید ظرف را به مدت دو دقیقه بر روی گاز با شعله کم یا درون ماکروویو قرار دهید. پس از آن آب گرم را به ظرف اضافه می‌کنیم. بعد از ترکیب‌شدن نمک و جوش‌شیرین با آب گرم زیورآلات را داخل ظرف آلومینیومی قرار داده و به مدت 10 دقیقه آنها را خیس کنید دقت کنید که از زمان تعیین شده بیشتر نشود چرا که برخی طلاها به‌خاطر نگین که بروی آنها قرار دارد با طولانی شدن زمان چسب آنها جدا شده و نگین آن بیفتد با پارچه زیورآلات را خشک نموده به طوری که لکه‌ای بر روی آنها نماند.
محلول‌های سفیدکننده
در صورت نبود لکه‌های زیاد بر روی طلا می‌توانید از محلول‌های سفیدکننده استفاده نمایید. تمیزکردن طلا با این روش بسیار ساده است.
مواد لازم: محلول سفیدکننده، آب گرم، مسواک یا برس و صافی.
روش استفاده: برای استفاده از این روش شست‌وشو ابتدا کمی مایع ظرف‌شویی را با کمی آب گرم ترکیب کنید. سپس طلاهای خود را در این محلول خیس کنید بعد از مدت کوتاهی آنها را با مسواک یا برس برروی طلا بکشید و درزهای آن را پاک کنید. طلاها را درون صافی بریزید و با آب گرم بشوید. برای درخشنده شدن طلا می‌توانید با سفید کننده‌های که اسید قوی ندارد و یا صابون‌های فاقد مواد شیمیایی طلاها را بشوید و با سشوار یا پارچه‌ای نرم خشک کنید.
شستشو با سرکه
برای شست‌وشوی طلا با سرکه نیاز به کمی جوش‌شیرین و سرکه سفید دارید. بهتر است از این روش برای طلاها با استحکام بالا استفاده نمایید.
مواد لازم: سرکه سفید یا سرکه سیب، جوش شیرین، برس یا مسواک.
روش استفاده: مقدار زیادی سرکه سفید یا سرکه سیب را درون یک ظرف با جوش‌شیرین مخلوط کنید سپس به‌آرامی طلا را درون ظرف قرار داده و برس یا مسواک آن را تمیز کنید. البته استفاده از این روش را توصیه نخواهیم کرد، چرا که اگر دقت لازم را نداشته باشید این ترکیب می‌تواند باعث از بین رفتن طلا گردد.
محلول لنز
برای شست‌وشو با محلول لنز تماسی به مدت‌زمان طولانی‌تری نیاز است. محلول لنز، مایعی است که برای نگهداری لنز چشم از آن استفاده می‌شود.
مواد لازم: محلول لنز.
روش استفاده: طلاها باید یک شبانه‌روز در این محلول خیسانده شده سپس با آب ولرم شسته و خشک شوند تا درخشش طلا بازگردد.
شست‌وشو با آمونیاک
شست‌وشوی طلا با آمونیاک روش قوی است؛ بنابراین به هنگام شستشو باید ذکر این نکته ضروری است که هنگام شست‌وشو با این محلول باید دقت بیشتری داشته باشد.
مواد لازم: آمونیاک، آب سرد، برس یا مسواک
روش استفاده: آمونیاک و آب سرد را باهم مخلوط کرده پس از 30 ثانیه جواهرات را در آن بخیسانید سپس با یک مسواک یا یک برس به‌آرامی جواهرات را تمیز کنید و در پایان به‌خوبی جواهرات را خشک کرده تا رطوبتی برروی آن باقی نماند. آمونیاک به دلیل اسید قوی که داراست می‌تواند طلای شمارا بسوزاند و یا باعث سایش طلا گردد آن را از بین ببرد. البته لازم به ذکر است که بهتر است از شست‌وشوی مداوم با آمونیاک پرهیز کنید همچنین در صورت داشتن نگین یا مروارید بر روی طلا از این روش استفاده نفرماید.
دستگاه اولتراسونیک
اگر نگران این هستید که با روش‌هایی که در بالا ذکر شد طلای شما دچار آسیب می‌شود، استفاده از دستگاه اولتراسونیک مؤثر خواهد بود. این روش با اینکه پرهزینه‌ترین و گران‌ترین روش برای براق نمودن طلا است اما مؤثرترین و بی‌خطرترین روش نیز محسوب می‌گردد.
در این روش باید به جواهرفروشی معتبر مراجعه کنید. آنها طلا شما را در ظرف مایع مخصوص قرار می‌دهند و با ارتعاشات و فرکانس‌های بالایی از طریق مایع به طلا منتقل می‌کنند بلافاصله تیرگی و سیاهی طلا را بین برده و پاک‌سازی می‌نمایند.
چگونه طلای سفید را تمیز کنیم؟
طلای سفید بیش از طلای زردرنگ در معرض آسیب قرار دارد. برای شست‌وشوی آنها باید بیشتر دقت کنید که از شوینده‌های دارای اسید‌های قوی یا مسواک و برس‌های سخت و محکم استفاده نکنید. ابتدا چند قطره مایع شوینده را با یک قاشق غذاخوری آمونیاک و یک لیوان آب ولرم ترکیب کنید. طلای سفید را به مدت 1 ساعت درون محلول ساخته شده قرار دهید، سپس آنها را با آب بشوید و با پنبه خشک کنید. طلای سفید به رطوبت حساس است پس بادقت رطوبت آن را بگیرید.
سخن نهایی
طلاها و زیورآلات پس از مدتی که مورد استفاده قرار می‌گیرند، تغییر رنگ داده یا جرم می‌گیرند. این باعث می‌شود که شکل ظاهری آنها تغییر کند. به همین دلیل لازم است تا با برخی مواد برای شستشوی آنها اقدام کنید. در این مقاله علل کدر شدن طلاها و روش‌های شستشوی آن نیز بیان شد. در استفاده از روش‌های تمیزکردن طلا لازم است تا دقت زیادی داشته باشید. در واقع با توجه به حساسیت بالای طلا بسیار مهم است که به هنگام شستشوی آن، احتیاط لازم را انجام دهید.
